Cinsel terapi, erkek veya kadın cinsel işlev bozukluklarını tedavi etmeye dayanan bir tedavi yöntemidir. Cinsel terapiyi bu alanda eğitim almış psikiyatrist, psikolojik danışman, psikololog ve doktorlar gerçekleştirmektedir.
Tedavi cinsel işlev problemi, danışanın durumu ve motivasyonuna göre bireysel, çift ya da grup olarak yapılabilirse de genellikle çift olarak yapılmaktadır. Cinsel öykü alımı sırasında problemi doğru değerlendirmek adına çiftler birer seans tek başına alınmakta ya da aynı seansta bireylerle ayrı ayrı görüşülmektedir. Sonraki seanslara çift olarak devam edilmektedir. İhtiyaç durumunda tedavi süresi içerisinde bireysel seanslar da yapılabilmektedir.
Tedavi bilişsel-davranışsal, psikodinamik, sistemsel, ilişkisel ve eğitimsel ilerleyebilmektedir. Her bir cinsel işlev problemlerinin tedavisinde farklı özel teknikler kullanılsa da temel bazı teknikler ortak olarak da kullanılmaktadır. Bu süreçte cinsel perhiz, duyusal egzersizler ve probleme özgü diğer ev ödevleri ile seanslar planlanmaktadır.
Kullanılan teknik, uygulanan egzersiz ve verilen ev ödevlerinin temel amacı bireylerin cinsel tutum ve benlik imajlarını olumlu bilişler yönünde değiştirmek ve işlevsel olmayan cinsel davranış örüntülerini düzeltmektir.
Tedavi süreci, tıbbi nedenlerin varlığı için hekimlere (kadın doğum uzmanı, üroloji veya başka hekime) yönlendirilerek sorun psikolojik kökenli ise planlama yapılır. Cinsel terapide bedensel muayene veya inceleme yapılmaz, davranış/duygu/düşüncelerin incelenmesi esas alınır.
Cinsel problemler literatürde cinsel işlev bozuklukları olarak nitelendirilmektedir.
YAYGINLIK
Cinsel işlev bozukluklarının yaygınlığını incelediğimizde ülkelere ve araştırmalara göre farklılık göstersede yaklaşık olarak kadınların %30-60’ının, erkeklerin ise % 40’ının hayatlarında en az bir kere cinsel işlev bozukluğu yaşadığı belirtilmektedir. Erkeklerin en sık karşılaştığı cinsel problem erken boşalma iken kadınların en sık karşılaştığı cinsel problem orgazm problemidir. Ancak tedaviye en çok başvurulan cinsel problemlere baktığımızda kadınlarda ağrı problemleri (özellikle vajinismus), erkeklerde ise sertleşme problemi olduğu görülmektedir.
CİNSEL SORUNLARIN NEDENLERİ
Farklı cinsel işlev bozukluklarının farklı ve tipik nedenleri olmakla birlikte ortak olan bazı nedenler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Cinsel bilgi ve eğitim eksikliği
- Cinsellikle ilgili yanlış inanışlar ve mitler
- Organik/tıbbi nedenler, hastalıklar
- Cinsel yan etkilere neden olan ilaç kullanımı
TEDAVİ NE KADAR SÜRER?
Tedavi, cinsel işlev problemlemi ve çiftin durumuna göre değişiklikler olmakla birlikte 1-4 ay (6-12 seans) sürebilmektedir. Bunun yanında 2-3 seans gibi kısa sürede çözülen problemler olmasının yanında tedavinin 1-2 yıl sürdüğü vakalar da olabilmektedir.
CİNSEL İŞLEV BOZUKLUKLARI NELERDİR?
DSM-5’e göre cinsel işlev bozuklukları şu şekilde açıklanmaktadır:
Erkekler için;
- Erken Boşalma
- Sertleşme Bozukluğu,
- Geç Boşalma,
- Erkekte Düşük Cinsel İstek Bozukluğu,
Kadınlar için;
- Kadında Orgazm Bozukluğu,
- Kadında Cinsel İlgi/Uyarılma Bozukluğu,
- Genito-Pelvik Ağrı/Penetrasyon Bozukluğu (Vajinismus, Disparoni) ve
Her iki cinsiyet için;
- Maddenin/İlacın Yol Açtığı cinsel işlev bozukluğu,
- Tanımlanmış Diğer Bir cinsel işlev bozukluğu,
- Tanımlanmamış cinsel işlev bozukluğu şeklinde gruplandırmaktadır.